SGTT.VN – Một con gà giống vừa mới mở mắt đang được bán với giá 26.000 – 27.000 đồng! Giá đã cao, nhưng người chăn nuôi muốn mua lại bị buộc phải mua kèm thêm thức ăn của đại lý bán giống.

Cách nay một tuần, gà giống một ngày tuổi 25.000 đồng, nhưng nay tăng lên 27.000 đồng. Hơn một tuần nay, ông Nguyễn Văn Minh, một chủ trại gà ở huyện Vĩnh Cửu, Đồng Nai chạy đôn chạy đáo, gõ cửa hết đại lý rồi tới công ty bán gà giống công nghiệp nhưng không tài nào mua được.

Giá tăng… 300%

“Tui đi đến đâu cũng bị yêu cầu nếu muốn có gà giống phải lấy kèm theo cám trong suốt thời gian nuôi”, ông Minh tâm sự. Trong vai chủ trại nuôi gà, chúng tôi thử liên hệ với một số đại lý ở khu vực Đồng Nai, Bình Dương, Long An và đều nhận được câu trả lời: hết gà giống. Liên hệ với các công ty thì họ trả lời: “Gà giống đã phân phối cho hệ thống đại lý thức ăn, cứ tới đó hỏi mua”.

Theo anh Nguyễn Văn Ngọc, chủ trại gà ở huyện Vĩnh Cửu, những lúc nguồn cung dồi dào, giá thấp, người chăn nuôi thường đến trực tiếp công ty mua con giống, còn thức ăn thì chọn đại lý nào gần nhất mới mua. Nhưng mấy tuần qua, không hiểu sao gà giống lại khan hiếm, đến công ty thì họ nói đã bán hết cho đại lý thức ăn, còn mua của đại lý thì phải mua kèm theo cám. “Bây giờ tìm mua gà giống khó hơn mua vàng”, anh Ngọc ví von. Là người có thâm niên trong nghề nuôi gà công nghiệp, anh Ngọc cho hay chưa bao giờ chứng kiến giá gà giống đắt đỏ như vậy.

Ông Phạm Văn Sính, chủ trại gà công nghiệp ở thị xã Tân An sau khi lục lại sổ ghi chép giá gà giống vào thời điểm này năm ngoái đã phải thốt lên: “Giá gà giống tăng nhanh hơn giá vàng”. Cùng thời điểm này năm ngoái, gà giống một ngày tuổi có giá từ 7.000 – 9.000 đồng.

Bỏ chuồng trại

Sau khi xuất bán gà thịt, nhiều ngày tìm không ra gà giống, ông Minh buộc phải bỏ hoang trại gà công suất 15.000 con mà gia đình ông vay 2,5 tỉ đồng xây dựng cách nay hơn một năm. “Vốn vay đến cuối năm nay mới đáo hạn, nên trước mắt tôi dự định sẽ bỏ lại vốn vào ngân hàng lấy lãi nuôi lãi. Hết tháng 8 qua đầu tháng 9 nếu giá gà giống giảm tôi rút ra đầu tư nuôi tiếp, còn không thì để đó đến hết năm”, ông Minh tính toán.

Nhiều trại chăn nuôi khác, có trại giảm đàn, có trại tạm ngưng nuôi. Bởi với giá giống và các chi phí như hiện nay, theo người chăn nuôi, giá thành một ký gà hơi đã lên tới 35.000 đồng, ngang giá bán sản phẩm chứ không có lời. Chưa kể, môi trường chăn nuôi hiện nay thiếu an toàn, tỷ lệ gà chết dịch, chết bệnh thường lên đến 20 – 30%. “Người chăn nuôi không mua được vắcxin chất lượng, nhiều khi tiêm đại cho gà theo cảm tính nên tỷ lệ gà chết rất cao”, anh Ngọc bức xúc. Theo anh Ngọc, trong khi đang phải mua con giống với giá quá cao, cộng với hàng loạt chi phí khác thì người chăn nuôi cũng không thể biết liệu sau sáu tuần thả nuôi, đến lúc bán thì giá gà thịt có tăng hay lại sụt giảm.

Doanh nghiệp bán giống lãi lớn

“Giá con giống tăng nóng và thiếu con giống, người nuôi giảm đàn, bỏ chuồng trại, diễn biến thị trường trong một vài tháng tới dự báo khó có thể ổn định. Ông Nguyễn Quốc Trung, tổng giám đốc công ty chăn nuôi Jafpa dự báo giá gà giống sẽ giảm lại trong tháng 9 tới do hiện nay đàn gà đẻ của các công ty tăng đáng kể. Tuy nhiên, theo ông, việc giảm giá gà giống không thể đảm bảo người nuôi sẽ mạnh dạn đầu tư, vì còn các rủi ro dịch bệnh, giá thức ăn, lãi suất và các chi phí khác. Chính vì vậy, nguồn cung thịt gà vẫn sẽ căng thẳng, nhất là khi vào năm học mới và mùa tiêu thụ cuối năm”.

Hiện nay, ở khu vực phía Nam (từ Đà Nẵng trở vào), chỉ có ba doanh nghiệp nước ngoài chi phối thị trường giống gà công nghiệp. Trung bình mỗi tháng, ba đại gia này cung cấp khoảng 6,2 – 6,5 triệu con giống. Đại diện các doanh nghiệp có chung giải thích rằng giá gà giống tăng cao do nguồn cung thiếu hụt chứ không phải nhu cầu thả giống tăng. “Tỷ lệ gà đẻ chết nhiều nên lượng giống giảm đáng kể”, ông Nguyễn Quốc Trung, tổng giám đốc công ty chăn nuôi Japfa nói. Ngoài ra, một nguyên nhân khác cũng được ông đưa ra: giá thực phẩm ở phía Bắc cao hơn phía Nam. Người dân phía Bắc tranh thủ tăng đàn, cần nhiều con giống trong khi nguồn cung không đáp ứng đủ nên phải chuyển từ Nam ra.

Tuy nhiên, theo tìm hiểu, gà giống tăng giá còn do cách phân phối giống. Trong điều kiện bình thường, người chăn nuôi có thể đến trực tiếp công ty mua con giống. Nhưng nay, tình hình chăn nuôi đang khó khăn, tiêu thụ thức ăn giảm, nên doanh nghiệp đẩy hết con giống cho đại lý bán kèm theo thức ăn của họ. Đại lý thức ăn cũng lợi dụng tình hình khan hiếm để tăng giá, thậm chí là bán lòng vòng qua nhiều khâu trung gian rồi mới tới người chăn nuôi.

Hiện nay, công ty C.P bán giống cho đại lý 19.000 đồng/con, Emivest 19.500 đồng, Japfa 20.000 đồng, nhưng đến tay người chăn nuôi đã bị đẩy lên 26.000 – 27.000 đồng. Trong lúc đó, giá thành sản xuất một con gà giống hiện nay vào khoảng 7.000 – 8.000 đồng. Với số lượng bán ra trung bình mỗi tháng khoảng 6,2 – 6,5 triệu con, thì mỗi tháng, ba đại gia nói trên thu lời hàng chục tỉ đồng tiền bán giống.

Đặng Hoàng